‘Fatale misvatting overheid vertraagt verduurzaming industrie’

“Het overheidsbeleid is nog sterk gericht op de gedachte dat als grote bedrijven maar voldoende financiële pijn voelen, ze vanzelf wel zullen investeren om die pijn te verzachten. Dat is een fatale misvatting”, stelt Chemelot-directeur Loek Radix. “Bedrijven investeren niet om pijn te verzachten, ze investeren om te groeien en te bloeien. Als dat niet in Nederland kan, dan doen ze het wel elders. De wereld wordt dan warmer en Nederland armer. Multinationals moeten niet gezien worden als tegenstander, maar als partner.”

Loek Radix heeft dit verteld in het ronde tafelgesprek in de Tweede Kamer op 17 april, over de maatwerkafspraken. “De maatwerkafspraken zijn nodig en nuttig, maar niet voldoende. Je moet ook kijken naar het belang en de ontwikkeling van het hele industriecluster.” Het demissionaire kabinet wil de heffing op een deel van de CO₂-uitstoot vanaf 2028 verder verhogen, om bedrijven te dwingen tot een snellere vergroening.

Koploper qua verduurzaming
Chemelot is koploper qua verduurzaming in Nederland. De broeikasgasemissies zijn sinds 2000 verminderd met meer dan 50%, de stikstofdepositie is inmiddels te verwaarlozen. De ambities zijn enorm, de plannen liggen klaar. Maar gun ons de tijd. Het steeds opnieuw verscherpen én verruimen van doelstellingen werkt uiteindelijk contraproductief.” Bovendien is Chemelot met 60 fabrieken en 200 bedrijven verantwoordelijk voor 30 procent van de economie in Limburg.
Download hier het position paper dat Loek Radix heeft gedeeld.



“Nederland moet kiezen of het z'n grotere industriële bedrijven wil behouden. Dat is simpel gezegd waar het op dit moment om gaat bij de maatwerkafspraken. Het is letterlijk vijf voor twaalf”, benadrukt ook Ingrid Thijssen, voorzitter van VNO-NCW.
In de Tweede Kamer is de meerderheid van de partijen tegen de verhoging van de CO₂-heffing. Kamerleden delen de zorgen van de industrie om het investeringsklimaat. “Je haalt misschien een paar miljoen op, maar spoelt miljarden aan investeringen door de plee”, reageert Henk Vermeer (BBB).

Onverstandig plan dat afschrikt
Het plan om de CO₂-heffing voor grote vervuilende bedrijven te verhogen, is onverstandig en kan bedrijven afschrikken om hier te investeren in verduurzaming. Die waarschuwing gaf voorzitter Carolien Gehrels van de Adviescommissie maatwerkafspraken aan Tweede Kamerleden. "Ik maak me daar veel zorgen over. Dit is niet het moment. Het helpt niet en schrikt bedrijven af", zei Gehrels tijdens het ronde tafelgesprek in de Tweede Kamer. Het risico is dat bedrijven hun geld straks liever investeren in andere landen. De multinationals die op Chemelot de fabrieken bedrijven, hebben hun hoofdkantoor in het buitenland.

De commissie waarvan Gehrels voorzitter is, adviseert over de afspraken die de overheid met grote bedrijven wil maken om sneller te verduurzamen.
Gehrels zegt dat de grote spelers waar het hier om gaat tijd nodig hebben om te veranderen. "De overheid moet niet steeds de spelregels veranderen. Anders gaan bedrijven elders investeren." Volgens Gehrels dreigt Nederland zo juist "kansen te missen" op snellere verduurzaming via maatwerk.